انکوباتور یا مرکز رشد، آنگونه که در فرهنگ لغت آمده به معنای ماشین جوجه کشی، گرم خانه، یا دستگاه نگهداری نوزادان نارس است. تعریف مراکز رشد یا انکوباتورها، متناسب با ابزار و نیازمندی های بنگاه های کسب و کار دستخوش تغییر و اصلاح می شود.
در ادبیات کارآفرینی انکوباتورها یا مراکز رشد، مراکزی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچک ایجاد می شوند. آنگونه که در اسناد سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) آمده، مراکز رشد یا انکوباتورها طرح هایی مبتنی بر نوآوری هستند و از کادر مدیریتی کوچکی تشکیل می شوند که دارای مکان فیزیکی و تسهیلات متناسب با حوزه فعالیت خود هستند. انکوباتورها معمولا" در کنار یک مرکز تحقیقاتی یا دانشگاهی که خدمات پشتیبانی (اعم از فنی یا غیر فنی) را برای تبدیل (یا پرورش) یک نوآوری یا یک اختراع به یک شرکت صنعتی ارائه می کند تاسیس می شوند. عمر ایجاد انکوباتورها در کشورهای صنعتی به چندین دهه می رسد. به دنبال آن کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته نیز از این قاعده مستثنی نبوده و راه اندازی مراکز رشد را پیگیری کرده و می کنند. با این حال میتوان مراکز رشد را به عنوان ساز و کارهای تسهیل و تسریع کننده، راه اندازی و رشد شرکت های نوپا از طریق تامین دفتر و تجهیزات دفتری، سرمایه گذاری های خطر پذیر و سایر امکانات و حمایت های لازم از جمله مشاوره های تخصصی ، خدمات آموزشی و مالی و نیز تامین محیط حفاظت شده، معرفی نمود. بسیاری از مراکز رشد با برخورداری از گروه مدیریتی کوچک، و کارآمد، با ارائه حمایت ها از شرکت های مستقر امکان موفقیت شرکت ها در سالهای نخست فعالیت آنها را بصورت قابل توجه افزایش می دهند. مراکز رشد مانند یک کاتالیزور عمل کرده و زمان رشد را تا 3 برابر تسریع می کنند. مبتنی بر گزارشهای متعدد منتشر شده، 80 درصد از بنگاه های نوپا در سه سال نخست با شکست مواجه می شوند. حال آنکه این رقم در مورد شرکت های مورد حمایت مراکز رشد به کمتر از 15 الی 20 درصد تقلیل می یابد. مراکز رشد یکی از ابزارهای رشد اقتصادی است که به منظور حمایت از کارآفرینان تحصیلکرده تأسیس میشود و با ارایه امکانات و تسهیلات عمومی، زمینه پا گرفتن شرکتهای جدید را فراهم میکند. استفاده از پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری امروزه به عنوان یکی از ابزارهای پذیرفته شده برای تبدیل خلاقیتها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به محصولات قابل ارایه به بازار و توسعه کارآفرینی محسوب میشود.. این مراکز با حمایت از دانش آموختگان دانشگاهی، کارآفرینان و متخصصانی که منابع لازم برای ورود به عرصه کار و صنعت را در اختیار ندارند، زمینه رشد و توسعه را فراهم می سازند.
شرکتها و موسسات دانشبنیان نقش مهمی در رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاهی در هر کشوری ایفا میکنند به گونهای که از آنها به عنوان موتور محرکه اقتصاد در هر کشوری یاد میشود. به همین دلیل تلاشهای زیادی صورت گرفته است تا میزان موفقیت این شرکتها افزایش و پویایی و قوام آنها تداوم یابد. یکی از مهمترین شیوهها برای تحقق این امر ایجاد "مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری" است تا از طریق ارائه مشاوره، در اختیار قرار دادن فضای اداری و کارگاهی، ارائه کمکهای مالی و به طور کلی حمایت از شرکتهای کوچک و متوسط دانشبنیان به رشد و توسعه این شرکتها دامن زده شود.
مرکز رشد نوآوری و شتاب دهی واحد های فناور دانشگاه خوارزمی با هدف حمایت از ایجاد و توسعه شرکتهای دانشبنیان و تولید ثروت از علم راهاندازی شده است. مرکز رشد نوآوری و شتاب دهی واحد های فناور دانشگاه خوارزمی فعالیت اجرایی خود را از سال ۱۳۹۴ با هدف حمایت و هدایت شرکتهای کوچک و نوپا دانشبنیانی که ایدههای نوآورانه و فناورانه داشته و امکانات لازم جهت عملیاتی نمودن آن را ندارند، آغاز کرد و به عنوان حلقهی واسط میان دولت، صنعت و دانشگاه به توسعه اقتصاد مبتنی بر دانش و نهایتا تبدیل علم به ثروت در کشور ایفای نقش کرده است.
وظایف مرکز رشد
- سازماندهی امکانات تحقیق و توسعه برای ایجاد پیوند بین منابع و مهارتهای دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و صنعتی
- جهتدادن مؤثر جامعه علمی کشور به سوی تحقیق در رشتههای موردنیاز
- برنامهریزی و ایجاد زمینه مناسب به منظور کاربردی و تجاریکردن نتایج تحقیقات
- ایجاد فضای مناسب علمی و پژوهشی برای جذب دانشمندان و متخصصان داخل و خارج از کشور
- ارتقای دانش فنی متخصصین برای بروز خلاقیتها و نوآوریها در زمینه تکنولوژی
- دستیابی به آخرین اطلاعات و دانش فنی موردنیاز به منظور کسب و ایجاد تکنولوژی برتر در صحنه رقابت جهانی
- اشاعه فرهنگ و سازماندهی فعالیتهای جمعی تحقیقاتی و استفاده از امکانات مرکز
- پیشنهاد راهبردهای مناسب برای جذب و انتقال دانش فنی
|